Bilim kurgu filmlerinde karşımıza çıkan birçok fikir zamanla gerçeğe dönüşmeye devam ediyor. Bunlardan biri de Çin’de hayata geçirilmek üzere olan, insansı bir “hamilelik robotu.”
Geliştirme aşamasında olan bu robotun, döllenmeden doğuma kadar olan süreci taklit edebileceği ve yapay bir rahimle donatılacağı belirtiliyor. Besin aktarımı ise bir hortum aracılığıyla sağlanacak. Geliştirici ekip, ilk prototipin gelecek yıl tanıtılmasını ve yaklaşık 100.000 yuan (yaklaşık 570.000 TL) fiyat etiketiyle satışa sunulmasını planlıyor.
Cihazı geliştiren Kaiwa Technology’nin kurucusu Dr. Zhang Qifeng, söz konusu sistemin klasik bir kuvözden farklı olduğunu vurguluyor. Ona göre bu robot, embriyonun oluşumundan bebeğin dünyaya gelişine kadar geçen süreci simüle edebilecek şekilde tasarlanıyor. Asya basınında yer alan açıklamalara göre, yapay rahim teknolojisi artık robotla entegre bir şekilde kullanılabilecek olgunluğa ulaşmış durumda. Dr. Zhang, bu sayede robotun “insanla etkileşim halinde” gerçek bir hamilelik süreci deneyimi sunabileceğini ifade ediyor.
Teknolojinin gelişimi kadar, yaratabileceği etik tartışmalar da şimdiden gündeme oturmuş durumda. Çin’in sosyal medya platformlarında paylaşılan bir video sonrası, konuya yönelik çok sayıda yorum yapıldı. Eleştirenler, bir fetüsün annesiyle kurduğu biyolojik ve duygusal bağdan koparılmasının doğaya aykırı olduğunu savunurken, bazı kullanıcılar yumurtaların nasıl temin edileceği gibi soruların yanıtsız kaldığına dikkat çekti.
Olumlu bakanlar da yok değil
Bu teknolojinin, kadınların hamilelik sürecinde yaşadığı fiziksel zorlukları ortadan kaldırma potansiyeli olduğu da dile getiriliyor. Ayrıca, doğal yollarla çocuk sahibi olamayan çiftler için yeni bir alternatif sunabileceği görüşü de öne çıkıyor.
Her ne kadar bu fikir ilk kez gündeme gelmiyor olsa da, daha önce yapılan çalışmalar doğrudan hamilelik sürecini değil, doğum sonrası bakım ve gelişimi hedefliyordu. Örneğin geçmişte, erken doğan kuzular, biyotorba adı verilen yapay bir ortamda birkaç hafta boyunca yaşatılmıştı. Bu sistem, doğal rahmi taklit eden bir sıvı ortamla fetüsün gelişimine olanak tanıyordu. Ancak söz konusu robot, süreci en baştan başlatmayı amaçlıyor: Döllenme, gelişim ve doğum.
Geliştirme süreci devam eden bu sistemin detayları şimdilik sınırlı. Yumurtanın ve spermin nasıl temin edileceği ya da döllenmenin nasıl gerçekleşeceği henüz net değil. Yine de, araştırma ekibi sürecin sadece teknik değil, aynı zamanda etik ve yasal boyutlarını da dikkate alıyor. Bu kapsamda Guangdong Eyaleti’nde ilgili yetkililerle toplantılar yapıldığı, mevcut yasal çerçevenin değerlendirilerek öneriler sunulduğu belirtiliyor.
2023 yapımı The Pod Generation adlı filmde gündeme gelmişti
Tüm bu çalışmalar, sinema dünyasındaki bazı kurgu yapımları da akla getiriyor. Özellikle 2023 yapımı The Pod Generation adlı filmde, çiftlerin hamilelik sürecini dışsal bir “kapsül” aracılığıyla paylaşabilmeleri konu ediliyordu. Filmdeki teknoloji kurgu olsa da, Çin’deki bu gelişme, gerçek hayatta benzer bir yönelimi işaret ediyor.
Öte yandan, bu tarz bir teknolojinin Çin’in artan kısırlık oranlarına karşı bir çözüm olarak değerlendirilmesi de mümkün. 2007’de %11,9 olan kısırlık oranının 2020’de %18’e yükseldiği bildirilmişti. Bu doğrultuda, Çin hükümeti doğurganlık tedavilerine erişimi kolaylaştırmak amacıyla bazı yardımcı üreme tekniklerini sağlık sigortası kapsamına almaya başlamış durumda.
Yapay rahimle desteklenen bu robot, teknik olarak mümkün hale gelirse yalnızca bilimsel değil, toplumsal ve hukuki düzeyde de yeni sorular doğuracağa benziyor.
