Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, CPTPP ile İşbirliği Görüşmelerine Başlıyor
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa’nın küresel ticarette daha etkin rol alabilmesi için Asya-Pasifik merkezli CPTPP ile yapısal işbirliği görüşmelerine başlayacaklarını duyurdu. Von der Leyen, “Bu türden bir işbirliği, WTO’nun yeniden şekillenmesinin ilk adımı olabilir” ifadeleriyle dikkat çekti ve Brüksel’in kuralların etkili biçimde uygulandığı platformlar aradığını vurguladı.
CPTPP, 12 ülkeden oluşuyor. Aralarında Kanada, Japonya, Avustralya, Şili ve Meksika gibi ülkeler bulunuyor. Dünya Bankası verilerine göre, bu ülkelerin toplam GSYİH’si, AB ekonomisinin büyüklüğüne yakın. Birlikte, dünya ekonomisinin yaklaşık üçte birini temsil ediyorlar. 2024 sonunda İngiltere’nin de bu ortaklığa dahil olması bekleniyor.
YENİ DÜZENLEME ALANLARI NELER?
Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü’nden Holger Görg, “Bu ülkelerle sağlanacak yeni anlaşmalar sadece ticaret değil; sürdürülebilir tedarik zinciri, dijitalleşme ve temiz enerji alanında da öncü olabilir” dedi. Köln Ekonomi Enstitüsü’nden Jürgen Matthes ise “WTO’daki fikir birliği zorunluluğu karar almayı imkânsız kılıyor. CPTPP gibi daha küçük ve uyumlu gruplar çözümde daha başarılı olabilir” görüşünü dile getirdi.
ABD VE ÇİN GERİLİMİ DENGELERİ DEĞİŞTİRİYOR
WTO’nun zayıflamasında en önemli etkenlerden biri de Çin’in devlet destekli sanayileşme modeli. Almanya Dış İlişkiler Derneği’nden Claudia Schmucker’a göre, Çin’in teşvik politikaları çoğu zaman WTO kurallarının dışına çıkıyor. ABD’nin bu duruma itirazı, çözüm yollarını da tıkadı. Schmucker, “Trump öncesi başlayan atama blokajı Obama döneminde de vardı. Ama Trump açıkça ‘Artık çözüm istemiyoruz’ dedi” şeklinde konuştu.
CPTPP İLE WTO’YU TAMAMLAMA HEDEFİ
Uzmanlar, AB’nin yeni pazarlara açılırken WTO’yu göz ardı etmemesi gerektiği konusunda hemfikir. “Bu yeni işbirliği WTO’nun yerine geçmemeli, onu tamamlamalı” diyen Görg, çok taraflı sistemin yaşaması için CPTPP’nin bir fırsat sunduğunu belirtiyor.
